Wyobraźmy sobie świat bez ograniczeń. Taki w którym możemy spełnić nasze wszystkie marzenia. Jak wyglądało by idealne miejsce wypoczynku i pracy? Dziś, nowe technologie dają nam nieograniczone możliwości wariacji oraz niekonwencjonalne podejście do stworzenia takiego miejsca. Wystarczy tylko puścić wodze wyobraźni…

Wyjdźmy poza ramy myślenia o ogrodzie jako skrawku trawnika otoczonego przez krzewy zasłaniające ogrodzenie i chroniące przed wzrokiem sąsiada. Mając niewielką działkę nie jesteśmy skazani na tę szablonową realizację. Myśląc przestrzennie o otoczeniu, nasze pole działania poszerza się o powierzchnie budynków. Dzięki wykorzystaniu powierzchni dachów i ścian możemy powiększyć ogród nie tylko optycznie ale i funkcjonalnie.

Zielona ściana, wystawa Chelsea Flower Show 2015 w Londynie

Doskonałym rozwiązaniem jest wykorzystanie najnowszych technologii z zakresu tworzenia zielonych dachów i ogrodów wertykalnych. Poprzez „ożywienie” architektury zielenią ścian, można stworzyć czarujący zakątek. Szeroki wachlarz dostępnych roślin pozwala na stworzenie unikatowej kompozycji nadającej niekonwencjonalny charakter przestrzeni. Udowodniono naukowo, że bliski kontakt na co dzień z naturalną zielenią wprowadza dobry mikroklimat, wprawia nas w wyśmienity nastrój i nastraja optymistycznie.

Można znaleźć wiele pozytywnych aspektów dachów i ścian zielonych: dostarczają tlen, jonizują i nawilżają powietrze, gromadzą zanieczyszczenia, zatrzymują wodę, która powoli odparowując obniża temperaturę w upalne dni. Istnieje jeszcze jeden pozytywny aspekt roślin, zarówno na ścianach jak i na dachach – wytłumiają hałas. Zanurzając się między zielone ściany można znaleźć się w przestrzeni wolnej od zgiełku miasta i zrelaksować zapominając o codzienności. W ograniczonej przestrzeni, zielone ściany, mogą spełniać różnorakie funkcje, od odgradzania, poprzez przesłanianie, do bycia głównym akcentem dekoracyjnym na eksponowanym miejscu. Dodatkowo konstrukcja zielonej ściany nie jest trudna w utrzymaniu, gdyż przy prawidłowo działającym nawadnianiu, wymaga pielęgnacji jak typowy ogród.

Inspiracją dla zielonych ścian były rośliny lasów deszczowych porastające skały po których spływa woda lub znajdujące się w wysokich partiach drzew. Prekursorem nowoczesnych wertykalnych ogrodów jest Patric Blanck, który upowszechnił ideę wprowadzania zieleni zarówno w przestrzeń miejską, poprzez tworzenie zielonych elewacji budynków jak i komponowanie wnętrz za pomocą  materiału roślinnego. Ciekawym wykorzystaniem zieleni na ścianach jest graffiti z mchu. Autorka projektu – Anna Garforth, tworzy artystyczne napisy iaznaki na ścianach, które żyją. Ta forma sztuki, wykorzystująca materiał roślinny, pozwala odmienić stare, nieciekawe mury nadając im artystyczny wygląd. Wertykalne ogrody na całym świecie tworzone są na budynkach użyteczności publicznej, budowlach drogowych jak iawastrefach prywatnych. Zarówno ogrody wertykalne jak i na dachach są często wykorzystywane w strukturach dużych miast  dzięki czemu poprawiają ich estetykę, wprowadzają zieleń, oraz niwelują wrażenie przytłoczenia wysokimi budynkami.

Zielona ściana w Zurychu

Często można spotkać się z opinią, iż zielone dachy są pokryciem XXI w. W ostatnich latach jest to rozwiązane stosowane coraz częściej przez architektów w projektach nowoczesnych budynków. Ogrody ekstensywne pojawiają się w realizacjach nie tylko z uwagi na wymogi prawa budowlanego, ale głównie na życzenie inwestorów. Takie pobudki nie wynikają tylko z humanistycznych i ekologicznych idei kompensacji terenów biologicznie czynnych, a głównie ze względów estetycznych, a przez to ekonomicznych, gdyż ceny obiektów zanowoczesną zielenią osiągają znaczne ceny na rynku nieruchomości.

Inspiracje do stworzenia własnego zacisza można czerpać z wczesnych kultur, a w szczególności ze starożytnego Rzymu, gdzie ogrody na dachach były bardzo popularne. Z braku miejsca, w miastach, tworzono na budynkach oazy sprzyjające kontemplacji i relaksowi. Pełniły również funkcje reprezentacyjną i świadczyły o dobrobycie gospodarza.

W drugiej połowie XX wieku na nowo odkryto ogrody na dachu. Za sprawą Le Corbusiera i jego wizji stworzenia jednostek mieszkalnych, zwrócono uwagę na niewykorzystaną powierzchnie dachów budynków. Postanowiono ją zwrócić środowisku w postaci terenów rekreacyjnych dla mieszkańców. Miały służyć do spacerów, zabaw dzieci, a także miejsce spotkań. Wykorzystanie powierzchni dachu zostało zapisane w jednym z pięciu postulatach charakteryzujących nowoczesną architekturę. Obecnie widać, że  temat odzyskiwania utraconej przestrzeni jest coraz częściej podejmowany w miastach intensywnie zabudowanych. Zielone dachy poprawiają warunki życia mieszkańców, zwiększając dostępność do miejsc zieleni w których można odpocząć.

Niesamowitym rozwiązaniem, które daje nam dzisiejsza technologia jest możliwość współistnienia na tej samej powierzchni zabudowy iaterenów biologicznie czynnych. Dzięki temu zieleń nie musi konkurować z budynkami w „wyścigu” ekonomicznym. Tworzenie zieleni nie związanej z gruntem rodzimym poszerza pole działania o dachy budynków. Wiele obiektów znajduje się obecnie w pod powierzchnią ziemi jak np. podziemne garaże. Ich powierzchnie można przemienić w ciekawe aranżacje. Z wprowadzeniem tych technologii nie trzeba ograniczać się tylko do nowych budynków. Istnieje wiele możliwości, aby zielone elementy zastosować już w istniejących budynkach. Dzięki ciągle doskonalącej się technologii upraszcza się montaż oraz poprawia trwałość konstrukcji. Co raz więcej firm w Polsce posiada w zakresie usług realizacje zielonych dachów i ścian. Dzięki temu pozostaje nam tylko wyobrażenie sobie idealnego miejsca, w którym będziemy czuli się komfortowo i przeniesienie go w realia naszej przestrzeni.

Zielony dach w Warszawie